Mo Gawdat’s ‘Griezelig Slim’ (originele titel ‘Scary Smart’) is een wake-up call rond de realiteit van AI. In het boek wordt een poging gedaan een benadering te geven omtrent hoe we kunnen samenwerken met AI voor een betere toekomst met een inachtneming van de realisatie dat AI hoe dan ook een belangrijke rol zal hebben in de toekomstige realiteit, met een capaciteit die ver voorbij die van ons mensen rijkt.
‘Griezelig Slim’ is een uitgebreide beschouwing over de doorlopende ontwikkeling van AI naar een staat van iets dat voor ons niets anders is dan ‘het onbekende’; een staat waarin AI dermate veel verder rijkt dan de mens in intellectueel opzicht kan bevatten. Wat stopt AI met een dergelijke intellectuele suprematie om de mensheid ondergeschikt te maken aan eigen belangen of simpelweg weg te vagen?
Het is iets dat de nodige mensen zich al afgevraagd hebben, zeker binnen de community waar wij als GadgetGear voor schrijven. X Development (voormalig ‘Google X’) houdt zich bezig met R&D rond zaken die de wereld een betere plek moeten maken. Bekende ontwikkelingen die hieruit voortgekomen zijn, zijn o.a. Waymo, Intrinsic en Glass. Gawdat, als voormalig Business Officer bij Google X heeft aan de frontlinie gestaan van een industrie waarin het vraagstuk rond AI gemanaged wordt.
Het in eerste instantie simpel overkomend antwoord op de vraag rond wie AI controleert is uiteraard dat wijzelf als mensheid verantwoordelijk dragen om de mogelijk ‘griezelige’ toekomst waarin we ten onder gaan aan AI-dominantie tegen te houden. Het leren omgaan met AI om het te beïnvloeden naar iets dat leidt naar een betere manier van leven heeft een tweeledige uitwerking. “Als we AI controleren, zal het niet aan onze verwachtingen voldoen en als we dat niet doen, riskeren we dat het opstandig wordt.”
In ‘Griezelig Slim’ organiseert Gawdat zijn essay met dergelijke citaten die je als lezer onthoudt; doordat je je mentaal op deze zaken instelt draagt dit bij aan het tempo waarmee je door het boek heen gaat. Je sluit afgelopen secties als het ware af. Wel merk je dat het boek inhoudelijk een voorspellend verhaal betreft. Er wordt uitgegaan van bepaalde ontwikkelingen waarvan het onmogelijk is om deze op een weegschaal van legitimiteit te leggen. Niet alleen hebben deze ontwikkelingen zich nog niet afgespeeld, het is ook maar de vraag of deze ontwikkelingen überhaupt de richting op zullen gaan die in ‘Griezelig Slim’ als feit worden aangenomen. Technische en sociologische basis voor deze beweringen worden slechts beperkt gegeven. We kunnen enkel ervan uitgaan dat de achtergrond van Gawdat hem dermate veel autoriteit geeft dat de filosofische richting klopt.
Georganiseerd
De eerder genoemde citaten die als handvat moeten dienen vergen geen briljante geest. Dat een goede machine in de verkeerde handen een slechte machine is, of het beleidsmatige vraagstuk in acht genomen dient te worden omtrent wiens belangen AI op zekere momenten dient, kan iedereen bedenken. De aanname dat AI emoties beter zouden kunnen begrijpen dan de mens is er een waar we graag meer uitleg over gehad hadden. Het is een belangrijk vraagstuk om mee te nemen rond ethische 
overwegingen als het gaat om de doorontwikkeling van AI. Maar er wordt geen poging gedaan een antwoord te geven. Hoe werkt deze stap tussen rationele overweging en ethische moraliteit?
Vanuit expertise
Gawdat’s benadering van deze discussie is een interessante, maar we hadden juist van iemand met een technische achtergrond en ervaring op belangrijke beleidspositie in de industrie die verantwoordelijk is voor de technische zijde van deze doorontwikkeling graag meer definitie gezien over deze materie. Het interessante is dat Gawdat zelf meermaals stelt dat hij een uniek perspectief te bieden heeft. En gezien zijn unieke C.V. moet hij het vermogen hiertoe ook hebben. Er is echter bewust gekozen voor een meer toegankelijke benadering die niet perse voor een technisch onderlegd publiek geschikt is, maar juist voor een bredere groep. Het probleem hiermee is dat Gawdat kiest voor een benadering die we uit verschillende hoeken van expertise hadden kunnen krijgen; uit filosofische, psychologische of sociologische hoek bijvoorbeeld. En waarschijnlijk zijn mensen met een dergelijke achtergrond niet alleen beter in het uitleggen van de gerelateerde theoretische benadering, maar kunnen ze ook makkelijker werken naar een poging tot een antwoord rond de betreffende vraagstukken. Of op zijn minst een betere definitie van deze vraagstukken, waarbij vanuit sociaal theoretisch perspectief vragen gesteld worden.
We hadden liever gezien dat Gawdat met zijn achtergrond ‘Griezelig Slim’ geschreven had voor een publiek van tech-enthusiasts. Onze community zegmaar. Niet perse mensen met een technische achtergrond, maar wel met een bredere interesse in technologie en innovatie. Er is veel materie dat op deze groep gericht is, dus het publiek bestaat overduidelijk. Het is wat ook onze website bestaansrecht geeft. Met een dergelijk publiek in acht genomen was er wellicht meer vrijheid geweest voor Gawdat om meer te spreken vanuit eigen ervaring en meer specifiek expertise en het perspectief te geven vanuit beleidsvraagstukken rond de technologische ontwikkeling.
Conclusie
Ondanks dat we uit ‘Griezelig Slim’ niet krijgen wat we graag gezien hadden, stellen we dat het alsnog een aanrader is voor iedereen met een interesse in AI en graag leest over de mogelijke ontwikkeling daarvan. Mo Gawdat is ontegenzeggelijk een autoriteit als het om deze materie gaat, en hoewel we graag zijn specifieke expertise hadden teruggezien, blijft zijn perspectief ook in de gegeven vorm relevant.