Nederlandse Overheid onteigent Nijmeegse chipmaker Nexperia

In vrijwel alle apparaten die je hebt, zitten mogelijk chips van het Nijmeegse Nexperia. Nouja, Nijmeegs, het bedrijf was tot 30 september nog 100% eigendom van het Chinese Wingtech. Ondanks dat Nexperia hard investeerde in goodwill campagnes als grote sponsor van Nijmeegse voetbalclub NEC en de Nijmeegse Vierdaagse, grijpt onze overheid hard in binnen het bedrijf.

Deze actie volgt op een aanpassing in de Amerikaanse wetgeving aangaande de ‘entities list’. Dit is een zwarte lijst, waar onder anderen ook Huawei op staat, van bedrijven waarmee Amerikanen geen zaken meer mogen doen. Dat gaat ver, want ook bedrijven waar een Amerikaans belang in zit, moeten die lijst respecteren. Dat is bijvoorbeeld waarom ASML geen chiptechnologie aan Huawei kan leveren.

De nieuwe uitbereiding op die wet is dat alle dochterbedrijven, waarvan bedrijven op de ‘entities list’ minimaal 50% eigenaar zijn, ook onder die handelsbeperkingen gaan vallen. Moederbedrijf Wingtech stond al een tijd op de entities lijst van de VS. Nexperia is daar nu automatisch aan toegevoegd en dat heeft mogelijk enorme impact.

Nexperia is een belangrijk onderdeel van de Nederlandse chipsector. Eigenlijk één van de grote drie; ASML, NXP en Nexperia. Met haar toevoeging aan de entities list, mag het bedrijf geen Amerikaanse technologie meer gebruiken om chips te produceren. Daarmee komt een belangrijk stuk werkgelegenheid in en om Nijmegen in gevaar alsmede in de toeleveringsketen. Bovendien worden veel van de door Nexperia geproduceerde chips, in Europese productie gebruikt. Ook daar ontstaat mogelijk schade wanneer Nexperia vleugellam raakt door de veranderde Amerikaanse wetgeving.

Als zodanig heeft de Nederlandse overheid een wet uit 1952 aangegrepen om het beheer over Nexperia als bedrijf over te nemen. De oud eigenaar Wingtech en de oude bestuurders worden daarmee meteen buiten de organisatie gezet door het Ministerie van Economische Zaken. Bovendien zou er vrees zijn dat chipkennis en chiptechnologie werd overgedragen naar China, wat zowel de voor VS als de EU de marktpositie verzwakt. In november 2022 moest Wingtech onder Britse druk ook al haar aandelen in een Britse chipmaker verkopen. Of en hoe China op deze Nederlandse stappen reageert is nog niet bekend.

Wingtech beschuldigt Nederland nu van een machtsovername van het bedrijf met wereldwijd 12.500 werknemers die voor nu in ieder geval zeker lijken te zijn van hun banen. Wat de toekomst van het sponsorcontract bij NEC is, is onduidelijk. NEC is al jaren een verlieslatende voetbalclub met flinke groeiambities in het betaald voetbal. De club heeft onlangs haar stadion weten te kopen met plannen om deze te verbouwen. Deze veranderingen bij Nexperia zouden een mokerslag voor de voetbalclub kunnen betekenen.